Een handelsnaam is de naam waaronder je onderneming handel drijft. De handelsnaam is vaak gelijk aan de naam zoals die in de oprichtingsakte van je bedrijf staat, maar kan er ook van verschillen. Het is mogelijk dat een onderneming andere handelsnamen gebruikt voor verschillende bedrijfsactiviteiten.
Op het moment dat je een bedrijf hebt, moet je een handelsnaam kiezen. Deze naam mag beschrijvend zijn, zolang er maar geen verwarring ontstaat. Wil je bescherming voor jouw handelsnaam, dan moet je die aantoonbaar gebruiken, bijvoorbeeld op je briefpapier of website. Je (potentiële) klanten moeten jou onder die naam kennen. Het is niet verplicht om de naam in het handelsregister van de Kamer van Koophandel (NL), de Chambre de Commerce (LU) of de Kruispuntbank van Ondernemingen (BE) in te schrijven. Maar het is wel verstandig, dat iemand die een handelsnaam wil gaan gebruiken eerst uitzoekt of de handelsnaam al bestaat. 
Een handelsnaam mag niet verwarrend of misleidend zijn en mag niet in strijd zijn met bestaande handelsnamen of merken.
Wat houdt het in?
Als je een handelsnaam hebt, mag een ander in dezelfde branche niet dezelfde of sterk gelijkende naam gebruiken, als er door dit gebruik verwarring kan ontstaan. Dit kan er immers toe leiden dat potentiële klanten jouw naam en die van je concurrent niet goed uit elkaar kunnen houden. En dan misschien zaken doen met de concurrent, terwijl zij denken iets bij jou te kopen.
Het is anders als beide bedrijven in een andere branche of in een ander geografisch gebied actief zijn. De kans op verwarring is dan kleiner, ook al zijn de namen hetzelfde of lijken ze erg op elkaar.
Heb je een website en bied je je diensten in theorie in het hele land aan, dan betekent dit niet automatisch dat je ook landelijke bescherming voor je handelsnaam hebt. Als je klanten voornamelijk uit de regio komen waar jouw bedrijf is gevestigd, dan is je handelsnaam in dat gebied beschermd.
Hoe lang geldig?
Een handelsnaam is geldig, zolang deze aantoonbaar wordt gebruikt. Als hij niet meer wordt gebruikt, komt het recht op de handelsnaam te vervallen.
Onderneem je in Nederland? Gebruik dan de Naamchecker om te zoeken. Hiermee kun je in één zoekopdracht checken of jouw naam al voorkomt in het KVK Handelsregister en/of het BOIP Merkenregister. Zoeken met de Naamchecker
Wist je dat...
- Het inschrijven van een handelsnaam geen bescherming geeft als je niet handelt?
- Een handelsnaam niet in strijd mag zijn met een bestaande merknaam?
- Je niet de voor- en/of achternaam van een ander persoon als handelsnaam mag gebruiken? Tenzij je het bedrijf van die persoon overneemt.
Geen monopolie
Het handelsnaamrecht geeft geen monopolie op de naam.
Een handelsnaam is bedoeld om de ene onderneming van de andere te onderscheiden en biedt bescherming tegen verwarring in het gebied waar zij actief is. De wet stelt aan handelsnamen ook niet de eis van onderscheidend vermogen, zoals wel het geval is bij merken.
Een merknaam is bedoeld om producten en diensten te onderscheiden. Een merkrecht biedt bescherming tegen misbruik en namaak, en geeft wél een monopolie op het gebruik van het merk voor bepaalde de producten en diensten.
Niet verwarrend of misleidend
De handelsnaamwet in Nederland bepaalt dat een handelsnaam niet verwarrend of misleidend mag zijn. De consument mag door de naam niet een ander idee krijgen. Een handelsnaam is misleidend als:
- de naam een onjuiste indruk wekt over het eigendom. Je kunt dus niet een boekenwinkel 'Naima El Bezaz' noemen als zij niet aan de boekenwinkel is verbonden. Dit kan de indruk wekken dat de winkel van Naima zelf is of dat zij toestemming heeft gegeven om haar naam voor de winkel te gebruiken;
- de naam een onjuiste indruk wekt over de rechtsvorm. Je mag je winkel niet 'Eyewear Specials BV' noemen als het eigenlijk een eenmanszaak is;
- de naam een onjuiste indruk wekt over wat het bedrijf doet. Je mag bijvoorbeeld niet zeggen dat je een dierenspeciaalzaak hebt, als je fietsen verkoopt.
In België en Luxemburg is er geen specifieke handelsnaamwetgeving.
Niet in strijd met bestaande handelsnamen of merken
Gebruik geen geregistreerd(e) merk(naam) van een ander als handelsnaam. Dit kan verwarring veroorzaken.
Houd bij de keuze van je handelsnaam rekening met anderen die actief zijn binnen hetzelfde geografische gebied. De kans op verwarring met een andere handelsnaam is groter op het moment dat bijvoorbeeld de klank of schrijfwijze lijkt op die ander of als de klantenkringen elkaar overlappen.
Handelsnamen in de Beneluxlanden
België
Meer informatie over handelsnamen in België vind je op de website van de FOD Economie, Dienst Intellectuele Eigendom.
Nederland
Meer informatie over handelsnamen in Nederland vind je op de website van de Kamer van Koophandel.
Luxemburg
Meer informatie over handelsnamen in Luxemburg vind je op de website van le Registre de Commerce et des Sociétés.
Wil je advies?
BOIP is een onafhankelijke instantie. Wij mogen je daarom geen persoonlijk advies geven. Een externe IE-professional kan je wel adviseren over de beste bescherming van je handelsnaam.