Natuurlijk zet je als ondernemer je producten of diensten zo goed mogelijk in de markt. Je gebruikt je merk om naamsbekendheid te krijgen en de unieke eigenschappen van jouw product of dienst te promoten. Daarin ligt de kracht van jouw merk.
Bescherming
Daarom verdient jouw merk bescherming. Je wilt immers niet dat concurrenten het namaken of misbruiken. Als je jouw merk officieel laat registreren, is het wettelijk beschermd. Concurrenten kunnen dan niet zomaar meeliften op jouw succes.
Regels
Voor de registratie van je merk gelden wettelijke regels. Wanneer je een merkregistratie aanvraagt, toetsen wij of jouw merk aan deze regels voldoet. Is dit niet het geval? Dan zijn wij verplicht de registratie ervan te weigeren. Je krijgt de kosten van je aanvraag dan niet terug. Check daarom vooraf goed of je merk aan de regels voldoet
Bezwaar
Houd er rekening mee dat anderen bezwaar kunnen maken tegen jouw aanvraag, bijvoorbeeld als je merk identiek is aan of sterk lijkt op een merk dat eerder is geregistreerd voor dezelfde of gelijksoortige producten en diensten. Controleer daarom vooraf of je merk niet al bestaat
Kosten
Bereken snel en makkelijk de kosten voor een aanvraag met deze calculator.
Wat is geen merk?
Alleen een teken dat onderscheidend is, komt in aanmerking voor registratie. Het gaat hierbij om de totaalindruk van woord- en (eventueel) beeldelementen die een merk bij het publiek achterlaat. Als de kans bijvoorbeeld bestaat dat een consument het merk opvat als een algemene beschrijving van de producten en/of diensten, is het teken niet onderscheidend. Een teken dat niet onderscheidend is, is juridisch gezien geen merk. De wet hanteert hiervoor strikte regels.
Waarom moet een merk onderscheidend zijn?
Merkregistratie verleent een monopolie voor het gebruik van het teken voor bepaalde producten en diensten. Stel dat je een monopolie zou krijgen voor bijvoorbeeld een algemene beschrijving, dan zou jij anderen kunnen verbieden deze beschrijving ook te gebruiken. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Een teken moet dus wél onderscheidend zijn.
Voorbeeld: een monopolie geven voor het woord 'bakker' voor bakkersdiensten betekent dat geen enkele bakker nog het woord 'bakker' mag gebruiken. Terwijl dit woord gewoon aangeeft wat een bakker doet. De handelsnaam 'Bakker' voor een firma in bouwmaterialen bijvoorbeeld kan wel.
Of een teken onderscheidend is of niet, is geen vaststaand criterium. Taal en terminologie veranderen in de tijd. Een aanduiding die tien jaar geleden nog als fantasievol werd gezien, is vandaag de dag misschien helemaal niet meer onderscheidend.
Kan mijn merk geweigerd worden?
In de wet staat dat wij in een aantal gevallen een merkaanvraag moeten weigeren. Als wij een merk weigeren, kunnen wij het niet inschrijven in het BOIP Merkenregister. Je hebt dan geen merkrecht en dus geen bescherming. Je krijgt de betaalde kosten niet terug.
Soorten merken
Als je jouw aanvraag voor merkregistratie bij ons start, geef je aan wat voor soort merk je hebt.
De meeste merken zijn woordmerken, zuivere beeldmerken of beeldmerken met woordelementen. Andere soorten zijn vormmerken, kleurmerken en klankmerken.
1. Woordmerk
Een woordmerk is een onderscheidende naam waaronder een product of dienst op de markt is.
Voorbeeld: het woord ANGELICUS voor dranken zoals koffie, water en gin.
2. Beeldmerk
Er zijn twee soorten beeldmerken: 1) 'zuiver' beeldmerk: een logo of een etiket, dat uitsluitend uit een beeldelement bestaat en waarin geen teksten, letters of cijfers voorkomen; 2) 'beeldmerk met woordelementen': registratie hiervan biedt bescherming voor het teken als geheel. Het is echter geen aparte registratie van het woord op zich.
Voorbeelden van beeldmerken
3. Vormmerk
In bepaalde gevallen kan de vorm van een product of een verpakking een merk zijn.
Voorbeeld: de vorm van een bijzonder parfumflesje.
4. Kleurmerk
Een kleur of een combinatie van kleuren kan geregistreerd worden als merk als het publiek een product of dienst vooral onderscheidt van andere op basis van de kleur.
Voorbeeld: het blauw van de CampingGaz gastankjes, of het blauw van Bison lijm.
5. Klankmerk
Bij sommige reclamejingles weet het publiek direct waar het om gaat. In zo'n geval kan de jingle als merk worden geregistreerd.
Voorbeeld: het deuntje van Haribo snoep.
6. Patroonmerk
Een patroonmerk is een merk dat uitsluitend bestaat uit een reeks elementen die op regelmatige wijze (in een patroon) herhaald wordt.
Voorbeeld:
7. Positiemerk
Een positiemerk bestaat uit de specifieke wijze waarop het merk op een product wordt geplaatst of aangebracht.
Voorbeeld: het rode labeltje aan een broekzak van een Levi’s jeans.
8. Bewegingsmerk
Een bewegingsmerk is een merk dat bestaat uit of volledig kan worden herleid tot een beweging of een wijziging van de positie van de bestanddelen van een merk.
Voorbeeld: een video zonder geluid
9. Multimediamerk
Het multimediamerk is een merk dat bestaat uit of volledig kan worden herleid tot een combinatie van beelden en klank.
Voorbeeld: een kort videofragment met geluid
10. Hologrammerk
Een hologrammerk is een merk dat bestaat uit elementen met holografische kenmerken.
Individueel, collectief of certificeringsmerk?
In de aanvraagprocedure vul je ook in of jouw merk een individueel merk, een collectief of certificeringsmerk is.
Individueel merk
Een individueel merk is een merk dat producten of diensten van de ene onderneming onderscheidt van die van andere ondernemingen. De meeste merken zijn individuele merken.
Collectief merk
Een collectief merk is een merk dat wordt gevoerd door leden van een vereniging. Die vereniging is op haar beurt houder van het collectieve merk en het merk dient om aan te duiden dat de producten of diensten afkomstig zijn van leden van die vereniging. Het is dan ook typisch een soort merk dat wordt gebruikt door verenigingen van producenten, bijvoorbeeld een groep landbouwers uit een bepaalde streek. Een collectief merk kan eventueel een geografische herkomstaanduider zijn.
De aanvrager van een collectief merk moet bij de aanvraag een reglement over het gebruik van het merk indienen (ook wel ‘reglement inzake gebruik’ genoemd). Het indienen van dit reglement is verplicht.
Waar moet het reglement aan voldoen?
Het reglement voor een collectief merk moet minimaal volgende zaken vermelden:
- welke personen het merk mogen gebruiken;
- onder welke voorwaarden iemand tot de vereniging behoort, en
- onder welke voorwaarden het merk kan worden gebruikt, met inbegrip van sancties.
Per 1 maart 2019 is de merkenwetgeving in de Benelux gewijzigd. Eén van de wijzigingen betreft het collectief merk. Het collectieve merk zoals dat vanaf 1 maart bestaat verschilt van het collectieve merk dat van oudsher bestond. Het collectieve merk zoals dat vroeger heeft bestaan had namelijk kenmerken van zowel het certificeringsmerk als het collectieve merk van na 1 maart 2019.
Ben je houder van een collectief merk van vòòr 1 maart 2019? Dan moet je een keuze maken voor ofwel het certificeringsmerk ofwel het nieuwe collectief merk. Meer informatie
Certificeringsmerk
Certificeringsmerken zijn merken die aangeven dat de houder garandeert dat de producten of diensten aan bepaalde kenmerken voldoen. Bijvoorbeeld dat deze op een bepaalde manier zijn geproduceerd of aan specifieke kwaliteitseisen voldoen. In principe kunnen alle denkbare kenmerken op deze manier worden gecertificeerd, met uitzondering van de geografische herkomst van deze producten of diensten. Voor een certificeringsmerk geldt verder dat iedereen houder van een certificeringsmerk kan zijn, op voorwaarde dat deze houder niet zelf dergelijke producten of diensten levert. Net als bij het collectieve merk, moet er bij een certificeringsmerk een reglement over het gebruik van het merk worden ingediend. Dit wordt het 'reglement op het gebruik en toezicht' genoemd. Het indienen van dit reglement is verplicht.
Waar moet het reglement aan voldoen?
Het reglement voor een certificeringsmerk moet aangeven:
- welke personen het merk mogen gebruiken;
- welke kenmerken door het merk worden gecertificeerd;
- hoe de certificeringsinstantie deze kenmerken moet testen en hoe zij moet toezien op het gebruik van het merk;
- onder welke voorwaarden het merk kan worden gebruikt en welke sancties kunnen worden opgelegd.
De houder van een certificeringsmerk gebruikt het merk niet zelf. Hij ziet er op toe dat degene die hij toestemming heeft gegeven om het merk te gebruiken voldoet aan de door hem in het reglement gestelde voorwaarden.
De verschillen tussen collectief en certificeringsmerk
Tot 1 maart 2019 bestonden certificeringsmerken niet in de Benelux. Als gevolg van een wetswijziging kunnen per die datum - naast individuele en collectieve merken - ook certificeringsmerken worden aangevraagd.
| Certificeringsmerk | Collectief merk |
|---|---|
| Houder mag producten en diensten niet zelf op de markt zetten |
Houder moet een vereniging of een publiekrechtelijke rechtspersoon zijn |
| Dient om aan te geven dat de producten of diensten aan bepaalde eisen voldoen |
Dient om aan te geven dat de producten of diensten afkomstig zijn van een bedrijf aangesloten bij een bepaalde organisatie |
| Kan geen geografische herkomst garanderen | Kan een geografische herkomstaanduider zijn |
Twijfel je of jouw merk een individueel, collectief of certificeringsmerk is? Neem dan contact op met ons Informatiecentrum.
Voor welke producten en diensten?
Een belangrijke stap bij het aanvragen van je merkregistratie is het kiezen van de producten en diensten waarvoor je jouw merk wilt gaan gebruiken. Dit noemen we classificatie van een merk.
De classificatie bepaalt de omvang van het monopolie dat je op jouw merk krijgt. Je merkrecht geldt dus alleen voor de producten en diensten die je vermeldt. Denk daarom goed na welke je kiest. En houd er rekening mee dat je het merk ook moet gebruiken voor de vermelde producten en diensten.
Hoe werkt het?
Het classificeren van een merk verloopt volgens een internationale standaard: de Nice classificatie. Deze kent in totaal 45 categorieën (klassen). Bij het aanvragen van een merkregistratie kun je hieruit een keuze maken. Het online aanvragen van een merk in de Benelux voor 1 klasse kost 244 euro. Wil je meer klassen kiezen? Dan geldt een toeslag per extra klasse. Meer over classificatie
Bereid je merkregistratie voor in 4 stappen
Heb je alles bij de hand om je Benelux-merk te registreren? Check het snel in ons 4-stappenplan voor merkregistratie.